Bugün Hangi Filmi İzlediniz?

[Zorba]

Ingmar Bergman’ın 1966 yılı psikolojik dram filmi

Kesinlikle bu herhangi bir film değil dahiyane bir iş… Derin psikoloji birikimi, aynı zamanda da sinema okuması becerisi gerektirdiği kesin.

…İzledikten sonra film hakkında analizlere baktığımda Bergman’ın sinema karakterinin kendi çocukluğunun travmatik durumlarından etkilendiği ifade ediliyor.

Bu filme ilham kaynağının 1965’te bir iç kulak enfeksiyonu geçiren Bergman, sürekli olarak, hatta uyurken bile baş dönmesi yaşar. Başında bir bantla haftalarca yatağa bağlanan Bergman, doktorunun tavana boyadığı bir noktaya bakarak baş dönmesini önlemeye çalışır. Ama her bakışta oda fırıldak gibi dönüyormuş hissine kapılır. Bergman tavandaki noktaya konsantre olarak iki yüzün birbirine karıştığını hayal etmeye çalışır ve bu ona biraz olsun yardımcı olur. İyileştikten sonra pencereden dışarı bakar ve bankta oturan hemşire ve hastayı görür. Bergman’ın başyapıtı Persona işte bu hasta-hemşire ikiliği ve birbirine karışan yüzler üzerinde temellenir.

…Film psikolojik analiz bakımından Bergman’ın başyapıtıyla aynı ismi taşıyan Persona kavramı, Carl Gustav Jung’un en temel teorilerindendir. Buna göre, dünyaya gösterdiğimiz dış yüzler, başkalarının görmesine izin verdiğimiz kendimizin parçası Personamızdır…

…Çok detaylı değerlendirmelere ve teknik,psikolojik,sinematografik detaylara sahip bu filmin detaylı araştırması herkesin kendisi adına yapması gerektiği ve çok kıymetli olduğuna dair kanaatimle filmden alıntı şu cümleleri kendi duvarıma da ekleyerek ayrıca buraya da bırakıyorum.

…Benim anlamadığımı mı sanıyorsun? Var olmak denilen o umutsuz düşü… Olur gibi görünmek değil, var olmak. Her an bilinçli, tetikte… Aynı zamanda başkalarının huzurundaki varlığınla kendi içindeki varlık arasındaki o yarılma… Baş dönmesi ve gerçek yüzünün açığa çıkarılması için o bitimsiz açlık… Ele geçirilmek, eksiltilmek ve hatta belki de yok edilmek… Her kelime yalan… Her jest sahte… Her gülümseme yalnızca bir yüz hareketi… İntihar etmek? Hayır. Fazlasıyla iğrenç… İnsan yapamaz ama hareketsiz kalabilir, susabilir. Hiç değilse o zaman yalan söylemez. Perdelerini indirip, içine dönebilir. O zaman rol yapmaya gerek kalmaz, bir kaç farklı yüz taşımaya ya da sahte jestlere. Böyle olduğuna inanır insan. Ama gördüğün gibi gerçeklik bizimle dalga geçer. Sığınağın yeterince sağlam değil. Her tarafından yaşam parçaları sızıyor ve tepki vermeye zorlanıyorsun. Kimse gerçek mi yoksa sahte mi diye sorgulamıyor. Kimse sen gerçek misin yoksa yalan mısın demiyor. Bu sorunun yalnızca tiyatroda bir önemi olabilir. Belki orada bile değil. Seni anlıyorum Elisabeth, susmanı anlıyorum. Hareket etmemeni anlıyorum. İsteksizliğini fantastik bir sisteme bağlamışsın. Anlıyor ve hayranlık duyuyorum. Bitene kadar bu oyunu oynamalısın. Ancak o zaman bırakabilirsin. Tıpkı diğer rollerini bıraktığın gibi bunu da yavaş yavaş bırakırsın.

[Zorba]

2005 yapımı ve başrolünde Russell Crowe’n oynadığı bu film daha önce hikayesi hakkında fikrim olmayan ve hatta adını bile duymadığım böylesine bir hikayeyi izlemesi oldukça keyif vericiydi.

Yer yer hüzünlü, yer yer aşırı heyecanlı, akıcı ve etkileyici bu film aynı zamanda gerçek hikayeye dayanıyor.

Film de sevgi dolu aile yaşamı,umut ve azim öylesi güzel işlenmiş ki izlediğinizde asla pişman olmayıp tavsiye listenize alacağınızdan eminim.

Film hakkında bilgi sahibi olunması adına konusundan bahsedilecek olursa 1920 li yıllarda mutlu evli ve çocuklu Jim Braddock adlı boksörün ilk yıllarında büyük başarılar ve iyi paralar kazanırken flashforward yaşıyoruz ve bir anda kendimizi 4 yıl sonrası 1933 yılında Jim’in hayatının adeta altüst olduğunu, boksta kazandığı şöhretin ve kazandığı paraların sakatlanarak kaybettiğini,toplumda neredeyse acınacak halde alaya alınarak fakirlik içerisinde yaşamaya çalıştığı devletim yardım paraları ile karnını doyurabilecek durumda olan Jim’ in hikayesi ise bir noktadan sonra daha da ilginç bir hal alıyor. Boks komitesi tarafından lisansı da silinerek acınası bir hale gelmiş iken (bu arada tüm zorluklara karşı öyle tatlı ve bağlı bir aile tablosu var ki, duygularınızı ele geçiren de bu yönü zaten) Jim’ in hayatı ise filmin ortalarında bir gün çok ilginç bir teklifle gelen antrenörü sayesinde bir kez daha değişiyor.

Bu teklifin ne olduğunu ve Jim’ in hayatının nasıl tekrardan değiştiğini ise filmi izleyeceklerin seyir zevkini bozmamak ve merakı korumak adına söylemiyorum, bu kadar spoiler yeter

Kısacası bu Sindirella Adam’ı görmeniz gerek. İyi seyirler dilerim. (Bu arada film içinde ringte gerçekleşen boks maçları,boks severler için gerçekten hakkını veriyor)

Bu arada film de Jim’e dair Toplumsal tepkiler yani başarılı iken ardında ki kalabalık, yıldızı söndüğünde nasıl da aşağılayan ve hor gören hale geldiği… sahtekarlığın ve vefasızlığın boy gösterdiği bu durumlar beni insandan soğutuyor ama neyse ki Jim bunlara hiç aldanmadı. Ben bi noktada geri dönemezdim sanırım. Bu da benim toplumun etkisi altında kalışımla alakalı olurdu. Önemsememek lazım…

Neyse film de geçen küçük bir replik var ki çok etkileyici: Gazetecilerin karşısında röportaj verdiği esnada bir muhabir Jim’e “Ne için dövüşüyorsunuz?” Der Jim “süt” diye cevap verir. offfff izleyen anlayacaktır ne demek istediğimi.

[svsknr]

En sonunda izleyebildimdim ama beklentilerimi karşıladı mı? Hayır...

Çekim açıları, diyaloglar, anlatım vs. "Ben bir Zeki Demirkubuz filmiyim!" diyor ama rahatsız eden bir şeyler var... Eski filmlerdeki o puslu hava yok... Bunun sebebi, yeni ekipmanlar ve kaliteli çekimler mi, yoksa kullanılan bazı müziklerin çiğliği mi emin değilim ama olmamış bir şeyler var...

Bunun dışında, bir arkadaşın yorumu, filmi çok güzel özetliyor: "Bu ülkede, kadının ayağı takılıp düşse, or*spu olur..."

[sesizadam]

10/10 Filmin en belirgin özelliği entrikasız olması, günümüzdeki diziler gibi değil mutlu başlatıp mutlu biten türden. Zaman ayırın.

[Commander Dragonlord]

“Hasat”, İngiliz yazar Jim Crace'in 2013 yılında yayınlanan aynı adlı romanından uyarlanmış. Her ne kadar filmde belli bir tarih ve mekân bilgisi verilmemiş olsa da, filmin muhtemelen 16. ya da 17. yüzyıllarda, sanayi devrimi öncesi İngilteresi'nde ya da İskoçyası'nda, kırsal bir köyde geçtiği hissediliyor. Yönetmen belki de bu bilgileri bilinçli olarak vermiyor, ne de olsa film evrensel bir hikâye anlatıyor. Ancak filmin zaman ve mekânda konumlanamaması nedeniyle oluşan bu yön kaybı, zaman zaman filmin aleyhine de işleyebiliyor. Dolayısıyla seyircinin filmin içine girebilmesi için sabırlı olması, tuhaf karakterleri ve olay örgülerini kabullenmesi gerekebiliyor. Film acımasız ve absürt mizah öğelerini ustalıkla kullanan, son derece özel bir sinemasal atmosfere sahip. Film insan ve doğanın birlikteliği, kendi kendine yeten yerel bir topluluğun yabancılarla nasıl başa çıktığı gibi temaları son derece yavaş ilerleyen bir olay örgüsüne yedirmeye çalışmış. "Hasat", en geniş anlamıyla, tüm toplumsal katmanlar için yabancı düşmanlığı, sınıf toplumu ve kapitalizmin tehlikelerini anlatan bir metafor, hümanist bir alegori. 16mm kameralarla peliküle çekilen film bu hâliyle oldukça etkili ama bir o kadar da sinir bozucu ve yorucu olabiliyor. Film şu aralar İstanbul Film Festivali'nde gösteriliyor. Filmi büyük perdede izlemek isteyenler bu fırsatı kaçırmasın. Ben kaçırmadım

[Commander Dragonlord]

Afrikalı milliyetçi önder ve Kongo'nun ilk demokratik başbakanı olan Patrice Hemery Lumumba'nın yaşamının son yıllarına odaklanan bir belgesel. Lumumba 23 Haziran 1960'da Cumhurbaşkanı Kasavubu önderliğindeki Bakongo Birliği'yle (Abako) bir koalisyon hükûmeti kurmasından sadece 6 ay sonra, işkence edilerek öldürülmüştü. Ölümü bütün Afrika'da tepkiyle karşılanmış, böylece Lumumba Afrika milliyetçiliğinin simgelerinden biri konumuna gelmişti. O sıralar Moskova'da yeni açılan bir üniversiteye adı verildi (Patrice Lumumba Halkların Dostluğu Üniversitesi). Dahası, öldürüldüğü yer olan Katanga'ya gönderilmesinde rol oynadığı sanılan Kongo ordusu Genelkurmay Başkanı Albay Joseph Mobutu tarafından 1966'da "ulusal kahraman" ilan edildi. Geride güçlü bir iz ve canlı bir anı bırakmakla birlikte, Afrika milliyetçiliğine düşünce planında özün bir katkı getirmeyen Lumumba'nın temel hedefi, birleşik bir Kongo'nun yaratılması, ülkenin kabile ya da bölge temelinde bölünmemesiydi. Birçok Afrikalı önder gibi Panafrikanizmi ve sömürgeci ilişkilere son verilmesini savunuyordu. Afrika'ya özgü değerlere dönüş ve her tür ithal ideolojinin reddi biçiminde tanımladığı "olumlu tarafsızlık" yönetimini belirleyen başlıca ilkeydi. Öne çıkmasını sağlayan özellik ise, ülke içinde ve dışında kazandığı düşmanlara karşın, bağımsızlık politikasını sürdürmede takındığı kararlı tutumdu. Lumumba'ya gösterilen sert tepkinin temelinde jeopolitik konumu, zenginliği, büyüklüğü ve beyazların egemenliğindeki Güney Afrika'ya yakınlığı nedeniyle büyük önem taşıyan Kongo'nun radikal bir çizgiye yönelmesinden duyulan korku yatıyordu. Film, Kongo'nun bağımsızlığını kazanmasından birkaç gün sonra, Belçikalı komutanlarına karşı ayaklanan bazı ordu birliklerinin yarattığı kargaşa sırasında, Kongo'nun zengin maden bölgesi Katanga'da ayrılıkçı bir hareketin başlamasından; Lumumba'nın öldürülmesinde kadar geçen süreci, caz müziği ve Amerika'daki siyahi hareketler arasında ilginç paralellikler kurarak anlatıyor. Film metascore'dan 90 gibi oldukça yüksek bir puan almış. Bu puanı hak edecek kadar özgün bir belgesel gerekten de. Filmin tek sorunu uzun süresi (iki buçuk saat) ve zaman zaman odak noktasını yitirmesi. Benim izlediğim versiyonda maalesef ses ile görüntü arasında küçük bir senkronizasyon sorunu vardı. Altyazı ile film arasındaki senkronizasyon sorunlarına alışığız gerçi ama ses ile görüntü arasındaki senkronizasyon sorunlarına pek alışık değiliz. Normalde böyle şeylere takılmam ama film izlerken nedense mükemmeliyetçi kesiliyorum. Her şey mükemmel olsun istiyorum. Neyse... Son olarak filmin altyazılarına değinmem gerek. Altyazıları Türkçe'ye çevirsem mi, çevirmesem mi kararsız kaldım. Eksilerini ve artılarını tarttım ve son kertede maalesef çevirmemeye karar verdim. Eksiler ağır bastı. Nedir bu eksiler? Bir kere filmin süresi çok uzun. 2,5 saat. Altyazı sayısı çok fazla, yaklaşık 2 bin satır. Çok sayıda ekran üstü yazılar var. "Normal" bir filmde birkaç tane ekran üstü yazı olur. Bu filmdeyse yüzlercesi var! Çeviri için günlerce, belki de haftalarca uğraşmak gerekecek, o esnada izlemek istediğim diğer filmlerden feragat etmem gerekecek vs. Bir sürü sıkıntı... Hem bu kadar ağır bir yükün altına girsem kim takdir edecek ki? Kısacası çevirmemeye karar vermek mecburiyetinde kaldım. Çevirmeyi düşünen vatandaşlara şimdiden kolaylıklar, geri kalan vatandaşlara da keyifli seyirler (gerçi filmin konusu pek öyle keyiflik değil ya neyse) diliyorum.

[svsknr]

kim takdir edecek ki?

İlla vardır merak eden ve izlemek isteyen birileri (: Şu an için 3-5 kişi gibi görünsek de, günlük ziyaretler 2 binin üzerinde. Mutlaka birisi farkedecektir.

[Commander Dragonlord]

Mutlaka birisi farkedecektir.

Umarım...

[svsknr]

Film gibi film...

[svsknr]